Energie!!!! Het is net 2021.....
Laten we dit jaar kiezen voor 'ENERGIE'! Langzaam laten we het 'Coronajaar' (toch voor velen symbool voor 'passiviteit') achter ons.
Er loopt een mooie parallel met de 'energietransitie' waar iedereen mee bezig is en de 'energietransitie' in ons zelf. Op een gegeven moment kwam de wetenschap erachter dat 'een calorie niet altijd een calorie' is. Strikt genomen in het lab natuurlijk wel, maar niet als het door onze eigen 'energie centrales' verbrand wordt.
Het tijdstip van eten (niet de hele dag door grazen) heeft er bijvoorbeeld veel mee te maken. Een vorm van (kort) vasten kan belangrijk zijn. Dat is niet moeilijk en ' echt iets voor 2021'.
Het jaar hiervoor werd het boek 'Vet belangrijk' van Mariette Boon en Liesbeth van Rossum (een internist en endocrinoloog) werd door dietisten (informeel via twitter) gekozen als interessantste/meest waardevolle boek van 2019. Het geeft uitleg waarom de een wel en de ander niet (snel) aankomt.
Wat je uitgangspositie ook is (te zwaar of niet te zwaar) - een beter eetpatroon kan heel vaak zorgen voor meer energie!
'Junkfoodvrij': mijn 'blog' (Pasen 2018) voor collega's van de NVD
'Wat ik in mijn mond stop slaat helemaal nergens op’. Na een periode van gezonder eten was meneer terug in de ‘laat maar’ fase en zich hiervan pijnlijk bewust.
Stille zaterdag ontspon zich een kleine twitterdiscussie naar aanleiding van een kritische tweet van mij over het sponsorschap van Coca-Cola voor onze vereniging. Voor het eerst kreeg ik een twitter-reactie van de NVD en de suggestie op deze (mooie!) nieuwe site een blog te schrijven.
Dit is wat ik te vertellen heb: het momentum is daar.
De NVD en haar leden moeten op de bandwagon van de veranderingenstroom springen: de bron aanpakken. Voortvarend lijkt Rutte 3 te luisteren: we gaan naar rookvrij, gasvrij, minder regels in de zorg, ‘keer diabetes om’. Dit geeft nieuwe energie. We (NVD leden) zetten dit wat mij betreft om in een tomeloze inzet voor een ‘junkfoodvrij’ Nederland.
De diëtist is het middelpunt: ik zit met die meneer aan tafel (en symbolisch alle collega’s met me) en schaam me om wat hij binnenkrijgt. Dat we zijn/onze omgeving zo hebben laten vollopen met troep. Iedere diëtist weet wat mijn patiënt weet: ‘Het slaat inderdaad nergens op’.
Het is de tijd van de ‘optimismesprong’ (lees Bas Heijne in NRC). Een woord dat klinkt als armen vol lentebloemen: spring mensen, spring.
Help de regering helpen. Stel je voor dat mijn cliënt uiteindelijk veel minder in die verleidingsfuik vast raakt. Beter: dat minder mensen zoals hij ooit in die nare ‘obesitas’ categorie zullen vallen.
Durf meer filosofen als Bert Keizer aan het woord te laten, denkers en optimisten en wellicht ook pessimisten. Laat de NVD als een vliegende ‘Wiebes’ onderzoeken hoe we zo snel mogelijk van Bigfood af kunnen. Stop omzichtigheid, maak fouten, bijt op een houtje omdat er even geen ‘sponsorgeld’ is. Spring.
Moniek Westerman, diëtist 1e lijn in Groningen en NVD lid.
Groningen, paaszondag 2018
Goed begin....van 2018! Zoek je doel.
Nu het nog een beetje koud is ik kreeg ik dit plaatje, van een (overigens niet aangekomen) mevrouw! Vond hem erg toepasselijk :-)
Met een beetje humor en relativering ben ik altijd gelukkig.
Afgelopen December (2017) hebben we een natte en erg donkere maand gehad. Eerlijk is eerlijk: ik was niet zo makkelijk van de bank af te krijgen. Ook had ik zeker wel een oliebol minder willen nemen... En dat merkte ik. Minder fit, minder goed slapen. Sloom.
Energie komt niet 'vanzelf'.
Nu we weer even in Januari zitten (2 weken) en het minder regent ben ik weer veel buiten! Daar moest ik me wel toe zetten. Frisse lucht is de nummer 1 energiegever - zeker als de zon erbij schijnt. En gelukkig ben ik ook weer wat extra precies op mijn eten: een variatie aan groenten (pittige soep met de blender!), peulvruchten, fruit, noten, yoghurt, vis en een beetje (echt) vlees en gevogelte. En boter, kaas en eieren. En ja: ook volkorenbrood en lekkere crackers met pitten en zaden. (voor iedereen kan ik een ander advies geven - maar ik deel mijn persoonlijke keuzes hier met jullie!)
Eten moet vooral genieten moet zijn!
Wat ik merk: de energie komt terug, het duurde ruim een week van doorzetten!
Ik heb weer zin in trainen (hardlopen). Onlangs heb ik me weer voor de 'Halve van Haren' ingeschreven als de spreekwoordelijke stok achter de deur. Niet dat ik met trots mijn tijden verkondig - dit jaar wordt ik 58 en ik ren, met mijn korte benen, eigenlijk best heel langzaam. Mij gaat het niet om de tijden! Laat je door een DOEL inspireren en motiveren. Vertel het iedereen om je heen - dan krijg je gelijk positieve feedback. En als je een totale beginner bent: de 4 Mijl van Groningen 'moet' iedereen toch een keer gedaan hebben? Dat was een aantal jaren geleden mijn 1e doel. Na een ernstige ziekte kon ik nog niet eens een wandeling door de stad volhouden en toen bedacht ik, midden in de winter: ik ga de 4 Mijl lopen. Punt. Ik begon met 300 meter rennen!
En de volgende oktober finishte ik, met een slakkentijd welliswaar, maar met tranen van blijschap.
Echt: we zijn niet allemaal van hetzelde 'materiaal', maar iedereen kan een doel nastreven. Hou vol.
Kijk: een krachtig pleidooi voor voeding van dr. Hanno Pijl.
https://www.youtube.com/embed/iLWeVbxkV28
Spreekt dit je aan? Zo leg ik het ook graag uit. Keer Diabetes Om of nog beter: voorkom DM2.
De Gezondheidsraad heeft gesproken (november 2015)
Hieronder een artikel over de nieuwe richtlijnen goede voeding. Het lijkt me een practisch en werkbaar uitgangspunt. Er is veel ruimte voor dietisten om, samen met clienten, de 'goede voeding' samen te stellen.
Moniek Westerman
In de nieuwe Richtlijnen goede voeding kijken we niet meer naar tekorten’
Prof.dr.ir Daan Kromhout is voorzitter van de Gezondheidsraadcommissie die de nieuwe Richtlijnen goede voeding heeft opgesteld. Hij beantwoordt onze prangende vragen.
Waarom focussen de Richtlijnen goede voeding 2015 op voedingsmiddelen en niet meer op voedingsstoffen?
‘In het verleden was het belangrijk om tekorten aan voedingsstoffen te voorkomen. Tegenwoordig is het veel belangrijker om chronische ziekten als hart- en vaatziekten, kanker en diabetes type 2 te helpen voorkomen met een gezonde voeding. De afgelopen jaren is veel wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de relatie tussen voedingsmiddelen en chronische ziekten. Bovendien staan richtlijnen over voedingsmiddelen dichter bij de consument. Voedingsstoffen moeten in de praktijk altijd nog vertaald worden naar voedingsmiddelen.’
Is een goede voorziening met voedingsstoffen niet meer belangrijk?
‘Het moet zeker nog wel gecontroleerd worden. Het Voedingscentrum en het RIVM zijn de richtlijnen daarom momenteel aan het doorrekenen wat betreft voorziening met voedingsstoffen. Wat vroeger het begin was van het geheel, is nu dus het sluitstuk.’
Wat vindt u zelf de meest verrassende nieuwe richtlijn?
‘De aanbeveling voor noten lag in de lijn van verwachting omdat er in de literatuur al veel over te doen was. Maar van thee had ik vooraf niet gedacht dat de evidence al zo hard was.’
Waarom is de aanbeveling voor groenten en fruit niet verder verhoogd?
‘De 400 gram voor groenten en fruit in totaal is afkomstig van randomized controlled trials, waarin vanaf die hoeveelheid een bloeddrukverlagend effect is gevonden. In cohortonderzoeken wordt een risicoverlaging gevonden bij consumptie vanaf 200 gram groenten en 200 gram fruit. Er is weinig onderzoek met hogere innames gedaan. Misschien is meer groenten en fruit nog beter, maar een stevig effect kan al bereikt worden met 400 gram. En de gemiddelde inname in Nederland is momenteel fors lager, dus hier is nog veel gezondheidswinst te behalen.’
Waarom is de zuivelaanbeveling niet concreter dan enkele porties per dag?
‘We hebben alleen kwantitatieve richtlijnen opgesteld als het bewijs overtuigend is en er genoeg onderzoek is om een hoeveelheid op te baseren. Dat is voor zuivel niet het geval. Er is alleen cohortonderzoek beschikbaar, waarin een verlaging van het risico op darmkanker is gevonden bij 400 gram zuivel per dag. Door gebrek aan randomized controlled trials is het bewijs niet meer dan aannemelijk. Er is ook geen specifieke informatie beschikbaar over het verschil in effect tussen volle en magere zuivel. Wel is er aannemelijk bewijs dat 1 glas melk per dag de kans op darmkanker met 10% verkleint. En dagelijks een half schaaltje yoghurt verlaagt het risico op diabetes met 15%.’
Klopt het dat bruin brood ook meetelt als volkoren graanproduct?
‘Ja, er is geen duidelijke definitie van volkoren. Vooral studies uit de Verenigde Staten tellen producten al mee bij volkoren als er minimaal 25% volkoren in zit. Bruinbrood voldoet ook aan die definitie omdat het meel voor de helft volkoren is. De richtlijnen zijn gebaseerd op de resultaten van onderzoek en daarmee ook op de grenzen die in onderzoek zijn gebruikt. Dat is de makke van deze methode.’
Waarom is er geen richtlijn voor aardappelen?
‘Er is nog maar weinig onderzoek naar gezondheidseffecten van aardappelen uitgevoerd, dus daar hebben we geen richtlijn voor kunnen opstellen.’
Is volkoren pasta nu gezonder dan aardappelen?
‘Die conclusie is te ruig. Aardappelen zijn immers wel een goede bron van vezels, vitamine C en kalium. Ik formuleer het liever zo: als je pasta eet, kies dan voor volkoren pasta.’
Waarom is de visaanbeveling verlaagd?
‘Uit onderzoek blijkt dat het risicoverlagende effect al optreedt vanaf 1 keer vette vis per week: dat verkleint de kans een dodelijk hartinfarct met 15%.’
Halen we de aanbeveling van visvetzuren daarmee wel?
‘Hier zit inderdaad een discrepantie tussen de aanbeveling van een voedingsmiddel en de aanbevolen hoeveelheid van de voedingsstof. De aanbevolen hoeveelheid van 450 mg visvetzuren uit de vorige Richtlijnen goede voeding is niet heilig. Met 1 keer vette vis per week krijgen we gemiddeld 150-200 mg visvetzuren per dag binnen en mogelijk is dat al voldoende. Volgend jaar komt EFSA met een nieuwe aanbeveling voor visvetzuren en ik verwacht dat die in die orde van grootte ligt.’
Moeten we nog steeds streven naar maximaal 10 energie% verzadigd vet?
‘Daar doen de Richtlijnen goede voeding geen uitspraak over. Wel maken we ons tegenwoordig minder druk over verzadigd vet, omdat het gehalte daarvan in de voeding al flink is gedaald de laatste jaren, van zo’n 18 energie% naar de huidige 12 à 13 energie%. EFSA is ook hier bezig met een nieuwe aanbeveling en ik denk dat die eveneens uitkomen op maximaal 10 energie%. Dat is een mooi getal, maar niet super onderbouwd. Het gaat erom waarmee je verzadigd vet vervangt. Als je het vervangt door koolhydraten, schiet je er niets mee op. In de richtlijnen focussen we daarom liever op het vervangen van verzadigd vet door onverzadigd vet, waarbij het niet uitmaakt of het gaat om enkelvoudig of meervoudig onverzadigd vet.’
Hoeven we nog maar 3 volkoren boterhammen per dag?
‘We adviseren ten minste 90 gram volkoren producten, maar meer is beter. Dat geldt voor alle positieve adviezen uit de Richtlijnen goede voeding. Er is geen maximum voor volkoren graanproducten, groenten, fruit en thee.’
Geldt dat ook voor noten?
‘Ja, het advies van tenminste 15 gram per dag is gebaseerd op cohortonderzoek. Vanaf die hoeveelheid daalt het risico op coronaire hartziekten met 20%. In randomized controlled trials is een hogere inname van 35 gram noten per dag gebruikt en daarmee is een verlaging van het LDL-cholesterolgehalte gevonden. En in de PREDIMED-RCT is een gunstig effect gevonden met 30 gram noten per dag. Al was deze studie wel bij een specifieke groep van hartpatiënten.’
Wat vindt u een belangrijke boodschap voor diëtisten?
‘Het Voedingscentrum heeft berekend dat de nieuwe richtlijnen samen 1100-1500 kcal leveren. Dat betekent dat de richtlijnen gerealiseerd kunnen worden met een voeding die relatief laag is in calorieën. Goed om te weten voor mensen die willen afvallen.’
kliekipedia.nl - giga goed idee tegen voedselverspilling
DIEET DIT DIE EET DAT campagne
Op 19 september, de Dag van de diëtist, gaat ‘Dieet dit – Dieet dat’ van start. Deze campagne van de Nederlandse diëtisten laat zien dat elke patiënt uniek is en dus ook een uniek voedingsadvies moet krijgen.
Diëtisten uit het hele land maken via radiospotjes, posters, folders, een speciale website en social media duidelijk dat iedere patiënt uniek is en baat heeft bij een persoonlijk voedingsadvies van de diëtist. Zij weet immers het beste welke voedingsmiddelen bij een patiënt passen. Dat voedingsadvies is zó persoonlijk, dat de adviezen voor twee patiënten met hetzelfde ziektebeeld totaal anders kunnen zijn. Iedereen uniek Een van de voorbeelden in de campagne is het gebruik van volkorenbrood door patiënten met darmklachten. Waar de ene patiënt juist wel volkorenbrood moet eten, is dat voor de ander uit den boze. “Het zit ‘m vaak in kleine dingen. Maar juist dankzij onze persoonlijke aanpak kunnen we er als diëtisten voor zorgen dat de patiënt zich beter voelt, dat de behandeling beter aanslaat en dat hij of zij – zo mogelijk – zelfs beter wordt". ‘Dieet dit – Dieet dat’ richt zich met name op zwangeren en mensen met maag- en darmproblemen, kanker, hart- en vaatziekten of diabetes. Maar de dietist behandelt ook coeliakie, ongewenst gewichtsverlies, overgewicht en obesitas.De beroepsvereniging voor verloskundigen, de Maag Lever Darmstichting, het Diabetesfonds, de Hartstichting en het Voedingscentrum ondersteunen de campagne. Voor meer informatie kunt u terecht op www.dieetditdieetdat.nl
Dieetadvies in basisverzekering
In 2014 kan je gelukkig ook weer gebruik maken van dieetadvies binnen de Basiszorgverzekering (3 uren). Dat is dus voor iedereen, want deze verzekering is verplicht.
Kinderen/jongeren tot 18 jaar hebben geen eigen risico. Als je ouder bent dan 18 jaar, dan telt 'dieetadvies' wel mee voor die kosten.
Ketenzorg: er is een speciale regeling voor mensen met chronische aandoeningen: Diabetes Mellitus Type2, COPD en Hart-en Vaatziekten.
De huisarts kan verwijzen met het formulier 'Vergoeding uit de basisverzekering'. Vraag je arts of hij / zij is aangesloten bij het GHC (Groninger Huisartsen Cooperatie). De kosten komen in dat geval niet ten laste van het eigen risico.
Veel mensen hebben ook een aanvullende verzekering. Hier zie je hoeveel uren je (mogelijk) extra kan krijgen voor dieetadvies:
https://www.independer.nl/zorgverzekering/vergoedingen/dieetadvisering.aspx
Nieuwe zorgmodule Voeding (Januari 2013)
‘Met de Zorgmodule Voeding moet de dietist écht aan de slag’
De Zorgmodule Voeding biedt kansen voor de diëtist. Dat is de stellige overtuiging van Wineke Remijnse, beleidsadviseur kwaliteit van de Nederlandse Vereniging van Diëtisten.
Wat is eigenlijk een Zorgmodule?
'Je hebt Zorgstandaarden en Zorgmodules. Zorgstandaarden beschrijven vanuit het patiëntenperspectief waaraan goede zorg moet voldoen, voor zowel de inhoud als de organisatie en de ondersteuning van zelfmanagement. Er zijn inmiddels Zorgstandaarden ontwikkeld voor onder andere COPD, diabetes type 2, obesitas en astma. Zorgmodules zijn meer overkoepelend, het zijn generieke modulen die horen bij Zorgstandaarden. Er is bijvoorbeeld een Zorgmodule Stoppen met roken en de Zorgmodule Voeding is nu klaar. In zo’n Zorgmodule staan algemene afspraken over waar goede zorg aan moet voldoen. Het geeft duidelijkheid over doorverwijzen en verantwoordelijkheden.’
Wat staat er in grote lijnen in de Zorgmodule Voeding?
‘Die geeft aan hoe goede voedingszorg eruit zou moeten zien. Er wordt uitgegaan van 4 niveaus van voedingsinterventies, waarbij de centrale vraag is: “Is het nodig om vanwege de aandoening of comorbiditeit iets met voeding te doen?”. Het eerste niveau is de patiënt die geen voedingszorg nodig heeft, er is compleet zelfmanagement. In het tweede niveau heeft de patiënt genoeg aan een algemeen advies over gezonde voeding en misschien een folder of een verwijzing naar een website. Dat advies kan worden gegeven door de huisarts of door de praktijkondersteuner. Bij het derde niveau is een dieetadvies nodig. En niveau vier bestaat uit een specialistisch dieetadvies, nodig vanwege een complex probleem. Overigens kan een patiënt heen en weer bewegen tussen de niveaus. De Zorgmodule geldt voor de eerste lijn en hoort bij alle zorgstandaarden waarvoor adequate voedingszorg relevant is. Ten tijde van de ontwikkeling van de zorgmodule waren zorgstandaarden beschikbaar voor patiënten met COPD, diabetes type 2, mensen met een verhoogd cardiovasculair risico en obesitas.’
Biedt de Zorgmodule kansen voor de dietist?
‘Ja! Het biedt kansen voor de dietist om duidelijke afspraken te maken met huisartsen en zorggroepen. Je kunt met de Zorgmodule Voeding in de hand om de tafel gaan zitten en de regie in handen te nemen. Voor de niveaus 3 en 4 betekent het vanwege de omschreven competenties dat de diëtist wordt ingeschakeld, daar kun je afspraken over maken en over onderhandelen. En je kunt overleggen met de huisarts en praktijkondersteuner over de manier waarop zij mensen in niveau 2 adviseren en wat voor materialen in de praktijk aanwezig moeten zijn. Die Zorgmodule is dus dé kans om onderhandelingen te starten en echt iets te bereiken met die huisartsen en zorggroepen. Een prachtige kans.’
Maar het kan ook een bedreiging zijn?
‘Alleen als je er niets mee doet. Diëtisten zijn vaak bang dat de praktijkondersteuners hun werk gaat “inpikken”. In de Zorgmodule staat namelijk niet omschreven wie de Voedingszorg moet leveren, al staan wel de benodigde competenties volgens de BIG wet omschreven. Daaruit blijkt overduidelijk dat de diëtist de aangewezen persoon is voor categorie 3 en 4. Dat is prachtig! En dan moet je deze handschoen wel oppakken en er echt iets mee gaan doen. Om de tafel gaan zitten, onderhandelen met de zorggroepen en huisartsen over het aantal uren dat nodig is voor een goede voedingszorg. Je moet er wel bijblijven, anders gaan anderen er vandoor met deze module.’
Onderhandelen, budgetafspraken maken: dat is moeilijk!
‘Ja, dat klopt. Daarom hebben we in samenwerking met PIT Actief een training ontwikkeld. Je leert daar wat de Zorgmodule Voeding inhoudt, maar vooral ook hoe je er praktisch mee aan de slag kunt. Onderhandelen dus, maar ook een actieplan maken. Zo kom je goed beslagen ten ijs en is er uiteindelijk geen zorggroep zonder diëtist!’
De Zorgmodule Voeding is hier te vinden. De regionale trainingen vinden plaats in april en mei en kosten € 195,- voor NVD-leden.
Artikel Arts&Auto
Een positief stuk over het bewogen jaar van nederlandse diëtisten. We komen er goed uit en worden prima beoordeeld. En in 2013 weer in de basiszorgverzekering!
En dat 'we' de maatschappij veel geld besparen is in een spraakmakend onderzoek naar voren gekomen. Lees dit ook in Arts&Auto.
Studenten
Steeds meer studenten komen voor een consult aan het Kamerlingheplein 17 - centraal gelegen, vlakbij de universiteit (recht tegenover: Gedrags- en Maatschappijwetenschappen, Heymansgebouw, aan de Grote Kruisstraat).
Aandacht van UK voor het gewicht van studenten
In juni publiceerde de UK het volgende artikel over de (snelle) gewichtstoename bij studenten.
Gezond op vakantie!
Wie weet ga je op reis?
Tijdens de vakantie hebben je darmen de neiging om van slag te raken: obstipatie en/of diarree zijn de meest voorkomende klachten. Met de volgende informatie is de kans op een reis zonder ongemak groter.
Bewegen is gezond
Eten is om op te eten !
Na aan mijn hart ligt de nieuwe actie (najaar 2010) van het Voedingscentrum:
Wat kunnen we niet allemaal zelf doen door zorgvuldiger in te kopen etc. We staan er lang niet altijd bij stil. Wij in Nederland hebben goed, gezond en ruim voldoende te eten tot onze beschikking. Neem eens een kijkje op de site!
Kamerlingheplein - tweede locatie open !
Al een klein jaar is de locatie in gebruik - maar deze maand (januari-februari 2010) wordt de verbouwing afgerond en kun je nu ook terecht dicht bij het centrum (Noorderplantsoen) van de stad Groningen.
TIP: hou bij wat je eet.....
Het voedingscentrum heeft de Eetmeter online gezet - iedereen kan daarmee zelf z'n voedingspatroon bijhouden. Dit geeft een goed inzicht en je kan het eventueel uitprinten en meenemen bij je afspraak.
Of wil je nog sneller en moderner? De App 'Calorie Teller' is de moeite waard!
Zorgpas, verwijsbrief en ID.......
Herinnering 1e bezoek: vergeet niet je zorgpas, eventueel de verwijsbrief en een geldig identificatie bewijs meenenemen (lees meer)